Türkiye’yi raylı araç sektöründe dünya otoritelerinden biri haline getirecek Milli elektrikli lokomotif E1000, raylara indi. TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi (MAM) ve Türkiye Lokomotif ve Motor Sanayi A.Ş. (TÜLOMSAŞ) ortaklığı yürütülen projede 18 bilim insanı görev aldı. Tamamı yerli teknoloji ile geliştirilen E1000, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri Işık ve Milli Eğitim Bakanı Nabi Avcı’nın katılımıyla Eskişehir TCDD Hasanbey Lojistik Merkezi’nde düzenlenen törenle raylara indi.
Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları’nın (TCDD) manevra ve kısa mesafe yük taşıma ihtiyaçlarını karşılayabilecek özelliklerle donatılan elektrikli lokomotif E1000, raylardaki yerini aldı. TÜBİTAK’ın desteklediği ve 18 bilim insanının görev aldığı milli proje 4 yıllık yoğun çalışmanın ardından tamamlandı. Milli elektrikli lokomotif E1000 ile Türkiye; dünyada sadece gelişmiş ülkelerin sahip olduğu ve raylı araç sektöründe katma değeri en yüksek bileşenlerden oluşan cer konverteri, cer kontrol ünitesi, tren kontrol ve yönetim sisteminin hem tasarımcısı hem de üreticisi konumuna ulaştı.
Modern sürüş ve 1 megavatlık cer sistemiyle ön plana çıkan E1000’in tüm laboratuvar, yazılım ve alt yapı çalışmaları, fabrika ve yol testleri, prototip üretimi yüzde yüz yerli olarak gerçekleştirildi. Projede Türkiye’nin sahip olduğu teknolojiler; hafif raylı taşıtlardan, hızlı trenlere kadar birçok raylı taşıta uyarlanabilecek.
TÜRKİYE’YE İVME KATACAK
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’nın 2023 hedefleri doğrultusunda, hayata geçirilen projede sahip olunan yerli teknolojiler ile Türkiye yurt dışına bağlı kalmadan lokomotif tasarlayabilecek, üretebilecek ve satış yapabilecek. İhracatta Türkiye’ye ivme katacak Milli elektrikli lokomotif E1000, cari açığı azaltmasının yanı sıra yüksek güçte ana hat lokomotifi, yüksek hızlı tren ve şehir içi raylı taşıt üretiminin öncülüğünü üstleniyor. TÜBİTAK Kamu Araştırmaları Destek Grubu fonlarıyla gerçekleştirilen E1000, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri Işık ve Milli Eğitim Bakanı Nabi Avcı’nın katılımıyla Eskişehir TCDD Hasanbey Lojistik Merkezi’nde düzenlenecek törenle raylardaki yerini aldı.
“E1000’İ ÜLKEMİZE KAZANDIRMAKTAN MUTLUYUZ”
Açılış törenini gerçekleştiren TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi Başkanı Doç. Dr. Bahadır Tunaboylu, Türkiye’yi ileriye taşıyacak yerli teknolojilerin en somut örneklerinden birinin E1000 olduğunu söyledi. Raylı taşıt sektöründeki tüm bileşenlerin yerli olarak üretildiği E1000’in 9.5 milyon TL’ye mal olduğunu belirten Tunaboylu, “Ülkemiz için hayli önem taşıyan ilk milli cer konvertörünün tasarımı, imalatı, cer kontrol ünitesi donanım ve yazılımı, merkezi kontrol ünitelerinin donanım ile yazılımları, dinamik modelleme çalışmaları, cer motorlarının dinamometre testleri ülkemizde tamamen yerli olarak gerçekleşti. Böylesi bir projeyi ülkemize kazandırmaktan mutluyuz. TÜBİTAK MAM, TÜLOMSAŞ ve TCDD ortaklığı ile hayat bulan E1000’in ülkemiz için hayırlı olmasını diliyoruz. Kazandığımız teknolojiler, eğitimli insan gücümüz, tasarım kabiliyetimiz ve inovasyonda aldığımız yolu, ileri teknolojiye sahip cer sistemlerimizi daha güçlü farklı raylı projelerde kullanabileceğiz. Yeni teknolojiler geliştirmeye devam edeceğiz” dedi.
“TÜRK SANAYİSİ İÇİN YENİ BİR DÖNEM BAŞLIYOR”
Açılış töreninde 2004 yılından itibaren demiryollarının yeniden yapılandırılması için önemli bir vizyon hazırlandığını belirten TÜLOMSAŞ Genel Müdürü Hayri Avcı, çalışmalarda önemli bir aşamaya gelindiğinin altını çizdi. E1000’in tarihe düşülecek önemli bir not olduğunu belirten Avcı, “Milli elektrikli lokomotif E1000, tam bir mühendislik başarısı. 4 yılda tamamlanan bu proje ile lokomotif sektöründe kendi yazılım ve donanımını geliştiren dünyadaki nadir ülkelerden biri konumuna ulaştık. Bugün önemli bir eşiği atlattık. 2016 yılından itibaren kendi markamızı taşıyan elektrikli ana lokomotif üretimine geçeceğiz. Önümüzdeki diğer önemli bir proje de Milli Yüksek Hızlı Tren. Üretimi için çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Böyle bir vizyonun göstericisi, müjdeleyicisi E1000’de görev alan, destekleyen herkese teşekkür ederiz” açıklamasını yaptı.
“E1000 YURT DIŞINA AÇILMAK İÇİN ÖNEMLİ BİR ADIM”
Türkiye’yi raylı araç sektöründe dünya otoritelerinden biri haline getirecek Milli elektrikli lokomotif E1000 için gerçekleştirilen törende demiryolu taşımacılığında gerçekleştirilen çalışmalar hakkında bilgi aktaran Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Talat Aydın ise Türkiye’nin raylı toplu taşımada ihtiyaç duyduğu teknolojiler için büyük bir başarı elde ettiğini söyledi. TÜBİTAK MAM ve TÜLOMSAŞ önderliğinde gerçekleştirilen yüzde 100 yerli elektrikli lokomotifin yabancı sektörlere adım atılmasında önemli bir adım olduğunu vurgulayan Aydın, “E1000, 2003 yılından bu yana yüksek hızlı ve hızlı demir yolu projeleri içerisinde önemli bir yere sahip. Yüksek hızlı ve hızlı taşımacılık için milli projelere yönelik, milli tren çalışmalarına daha çok hız verdik. Ray bağlantı elemanlarından, travers fabrikasına ve dizel ya da elektrikli lokomotife ve yolcu vagon üretimine kadar önemli hedeflerimiz; bu noktada önemli çalışmalarımız mevcut. Üniversitelerimizin de değerli katkılarıyla demir yollarında modern sürüş sistemine sahip çalışmalarımızı artıracağız. E1000’de emeği geçen herkesi kutluyor, bakanlığımız adına teşekkürlerimizi sunuyoruz” dedi.
“İKİNCİ DEMİRYOLU HAMLESİNDEYİZ”
Törende bazı şehirlerin hikayesinde demiryolu ağırlığı olduğuna dikkat çeken Milli Eğitim Bakanı Prof. Dr. Nabi Avcı, Eskişehir’in bu şehirlerden biri olduğunu ve kültüründe demiryolunun çok önemli olduğunu belirtti. Türkiye’de birinci demiryolu hamlesinin Sultan II. Abdülhamid döneminde başlandığına değinen Bakan Avcı, “Coğrafyamızı demiryollarıyla birbirine bağlama rüyası, içinde bulunduğumuz dönemde ikinci hamle ile inşallah devam edecek. İpekyolunu tren yolları üzerinden ihya edecek projelerimiz var. Yüksek hızlı trenler de raylarımızda akmaya başlıyor. Bugün sisteme dahil edilen yerli ve yurdun malı olan E1000 asrın ilhamına hitap edecek bir proje. Eskişehirli olarak bu hayırlı gelişmeye ev sahipliği yapmanın sevincini duyuyoruz. Emeği geçenlere teşekkürlerimizi sunuyorum” dedi.
“DÜNYA RAYLI SİSTEM PAZARINDA ÖNEMLİ PAY ALABİLİRİZ”
Açılış töreninde Türkiye’nin demiryolu serüveninin Cumhuriyet öncesine dayandığını belirten Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri Işık ise şu açıklamayı yaptı:
“Bugün sanayide iki yolunuz var. Ya tüketen, ithal eden bir ülke olacaksınız; ya da üreten ve ihraç eden bir ülke. Bu noktada E1000 haklı bir gururu bizlere yaşatıyor. Eskişehir’in bu sevinçteki yeri çok ayrı. Sadece Türkiye’nin demiryolu serüven kavşaklarından biri değil. İlk yerli otomobil Devrim de burada üretildi. Bugünkü siyasi anlayış 1961 yılında da olsaydı, hiç şüphem yok ki dünyada bir Türk markası olan Devrim otomobili en çok tercih edilen markalardan biri olacaktı. Ülke olarak gücümüze inanıyoruz. Milli, yerli üretimde önemli adımlar atacağız. Zira artık lokomotif sektöründe dünyada Ar-Ge yeteneği olan, ürün geliştiren bir ülke konumuna bugün E1000 ile yükseldik. Artık sırada seri üretime geçme safhası var. Raylı sistemler dünyada her geçen gün talebin arttığı bir sektör. Önümüzdeki yıllarda 18 milyar dolarlık yatırım yapılması tahmin ediliyor. E1000, yüksek hızlı tren, milli lokomotiflerimizle dünya pazarında da iddialı bir şekilde pay alan ülke konumuna geleceğiz.”
