Ankara – 25.07.2014 – Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Ramazan ayında tüketimin fazla olduğu et ürünlerinde ve baklagillerde ciddi bir artış görülmediğini bildirerek, “TZOB’un halkın mağdur edilmemesi, spekülatörlere fırsat verilmemesi yönündeki uyarısı etkili oldu” dedi.
Bayraktar, Ramazan ayında fiyat değişimi yaşanan sebze ve meyve ürünlerinde ise fiyatların mevsim şartları ile arz ve talebe göre oluştuğunu belirtti.
TZOB Genel Başkanı Bayraktar, 2007 yılından bu yana her Ramazan ayında gıda tüketiminin artmasından dolayı fiyatların spekülatif yönde yükseltilmesini önlemek için yürüttükleri çalışmalara ve bu yöndeki uyarılara bu yıl da devam ettiklerini bildirdi.
Ramazan ayı öncesinde düzenlediği basın toplantısıyla, TZOB olarak bu önemli ayda üreticiden tüketiciye, halkın tamamını yakından ilgilendiren gıda fiyatlarındaki değişimleri takip edeceklerini, kamuoyunu doğru bilgilendirme amacıyla açıklamalar yapacaklarını bildirdiğini vurgulayan Bayraktar, “Ramazan ayı boyunca incelemelerimiz devam etmiş ve sonuçlar kamuoyuyla paylaşılmıştır” dedi.
-Tüm taraflar sağduyulu hareket etti-
Yaptıkları toplantı ve basın açıklamalarında Ramazan ayında halkın mağdur edilmemesi ve sağduyulu davranılması, spekülatörlere fırsat verilmemesi ve gereken tedbirlerin alınmasını talep ettiklerini bildiren Bayraktar, şunları kaydetti:
“TZOB’un halkın mağdur edilmemesi, spekülatörlere fırsat verilmemesi yönündeki uyarısı etkili oldu. Ramazan ayında tüketimin fazla olduğu et ürünlerinde ve baklagillerde ciddi bir artış görülmedi. Ramazan ayında fiyat değişimi yaşanan sebze meyve ürünlerinde fiyatlar mevsim şartları ile arz ve talebe göre oluştu. Spekülatif hareketler yaşanmadı. Tüm taraflar, halkın talep artışını fırsatçılığa dönüştürmeden hassas ve sağduyulu hareket etmiştir.
Ramazan ayında tüketimi artan baklagillerden nohut, yeşil mercimekte, dana eti, ayçiçeği ve mısırözü yağı ile kuru incir ve fındık market fiyatlarında artış olmaması, toz şeker, zeytinyağı, maydanoz, kabak, patates, yumurta, pirinç, kuru fasulye, kuru üzüm, havuç, yeşil soğan, Antep fıstığı fiyatlarında yüzde 0,40 ile yüzde 15,96 arasında değişen oranlarda düşüş görülmesi halkımızın bu ürünleri daha rahat tüketmesi açısından sevindirici olmuştur.”
-Bosna Hersek’ten et ithalatı-
Açıklamasında Bosna Hersek’ten sıfır gümrükle 15 bin ton dondurulmuş, taze veya soğutulmuş büyükbaş hayvan eti ithal edilmesi için açılan ve Et ve Süt Kurumu’na tahsis edilen tarife kontenjanına da değinen Bayraktar, “Bosna Hersek’in yaşadığı sel felaketi nedeniyle yardım amaçlı açılan tarife kontenjanı çerçevesinde ithal edilecek et, Kurban Bayramı’nda ve öncesinde piyasaya sürülmeyecek. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın böyle karar verdiğini biliyoruz. Et ithalatına kesinlikle karşıyız. Bu tarife kontenjanının devamı gelmemeli. Ramazan ayındaki fiyatlar da et üretiminin yeterli olduğunu bize gösterdi” dedi.
-Market fiyatlarındaki değişim-
Ramazan ayında market fiyatlarında, 7 üründe fiyat değişimi görülmezken, 12 üründe azalma, 19 üründe ise fiyat artışı görüldüğünü belirten Bayraktar, şu bilgileri verdi:
“Nohut, yeşil mercimekte, dana eti, ayçiçeği ve mısırözü yağı ile kuru incir ve fındık market fiyatlarında değişim yaşanmadı. Fiyat düşüşü yüzde 15,96 ile en fazla Antep fıstığında görüldü. Antep fıstığındaki fiyat düşüşünü yüzde 15,70 ile yeşil soğan, yüzde 11,50 ile havuç, yüzde 11,49 ile kuru üzüm, yüzde 4,81 ile kuru fasulye, yüzde 4,45 ile pirinç, yüzde 4,05 ile yumurta, yüzde 2,91 ile patates, yüzde 0,63 ile kabak, yüzde 0,60 ile maydanoz, yüzde 0,46 ile zeytinyağı, yüzde 0,40 ile toz şeker izledi.
Markette en fazla fiyat artışı ise yüzde 35,95 oran ile sivri biberde görüldü. Sivri biberdeki fiyat artışını yüzde 33,77 ile limon, yüzde 20,91 ile kuru kayısı, yüzde 18,48 ile karpuz, yüzde 10,86 ile çilek, yüzde 10,04 ile kiraz, yüzde 8,73 ile şeftali, yüzde 7,68 ile patlıcan, yüzde 7,50 ile elma, yüzde 5,80 ile salatalık, yüzde 5,28 ile domates, yüzde 5,14 ile kavun, yüzde 4,97 ile tavuk eti, yüzde 3,54 ile kuru soğan, yüzde 2,07 ile yeşil fasulye, yüzde 1,78 ile kırmızı mercimek, yüzde 1,05 ile marul, yüzde 0,55 ile süt, yüzde 0,36 ile kuzu eti takip etti.”
-Üretici fiyatlarındaki değişim-
Ramazan ayında üretici fiyatlarında, 11 üründe fiyatlar değişmezken, 6 üründe azalma, 17 üründe ise fiyat artışı olduğunu vurgulayan Bayraktar, şunları kaydetti:
“Yeşil fasulye, maydanoz, kuru soğan, kuru fasulye, nohut, yeşil mercimek, pirinç, kuru kayısı, kuru üzüm, kuru incir, zeytinyağı fiyatlarında değişim meydana gelmedi. Fiyat düşüşü yüzde 32,50 oran ile en fazla havuçta görüldü. Havuçtaki fiyat düşüşünü yüzde 9,91 ile yumurta, yüzde 9,29 ile yeşil soğan, yüzde 6,59 ile patates, yüzde 4,76 ile Antep fıstığı, yüzde 0,11 ile fındık izledi.
Üreticide en fazla fiyat artışı yüzde 30,37 ile karpuzda görüldü. Karpuzdaki fiyat artışını yüzde 20,21 ile patlıcan, yüzde 14,71 ile kırmızı mercimek, yüzde 14,18 ile sivri biber, yüzde 14,04 ile kabak, yüzde 10,24 ile limon, yüzde 10,11 ile kavun, yüzde 10,05 ile çilek, yüzde 9,52 ile süt, yüzde 9,02 ile marul, yüzde 8,21 ile salatalık, yüzde 7,69 ile elma, yüzde 6,32 ile şeftali, yüzde 4,33 ile domates, yüzde 3,81 ile kiraz, yüzde 1,92 ile dana eti, yüzde 0,34 ile kuzu eti izledi.
Karpuzda görülen fiyat artışında, karpuz üretiminde gerilemenin yanı sıra Ramazan ayının yaz dönemine denk gelmesi nedeniyle artan talep etkili oldu. Ayrıca, karpuz üretiminin yoğun olarak yapıldığı Adana ilinde hasadın tamamlanması, diğer illerde ise hasadın yeni başlaması nedeniyle son günlerde arz yetersizliği de fiyat artışına yol açtı.”
-Fiyat artışlarının nedenleri-
Bayraktar, üretim ve tüketimde başta gelen ürünlerden domateste görülen fiyat artışının sera üretiminin tamamlanmış olmasına rağmen tarla ürünlerinde hasadın yoğun olarak başlamaması nedeniyle arz yetersizliğinden kaynaklandığını bildirdi. Şemsi Bayraktar, salatalık, sivri biber, patlıcanda da benzer bir durumun söz konusu olduğunu kaydetti.
Mevsim itibarıyla sebze üretiminde sera üretiminin son bulduğu tarla ürünlerinin ise hasadın çok yoğun olmadığı bir dönemde bulunulduğunu vurgulayan Bayraktar, “Önümüzdeki günlerde sebze de tarla ürünlerinde hasadının yoğunlaşması ile en ucuz, en lezzetli, en kaliteli üretimin yapıldığı bir döneme girilecek ve halkımız da bu ürünleri bol miktarda, afiyetle tüketebilecek” dedi.
Bayraktar, market raflarında fiyatı en fazla artan ürünlerden limonda depodaki ürünün azalması ile arzda yaşanan sıkıntının fiyatlara yansıdığı bilgisini verdi.
Kuru kayısıdaki artışın, bu ürünün en önemli merkezi Malatya’da, 30 Mart 2014 tarihinde yaşanan don olayıyla bağlantılı olduğunu belirten Bayraktar, bu sene ürünün olmamasının geçen seneki ürünün artmasına yol açtığını bildirdi. Bayraktar, çilek ve kirazda üretim sezonunun sonuna gelinmesine bağlı olarak ürün arzının azalmasının fiyat artışına neden olduğunu vurguladı. Şemsi Bayraktar, 30 Mart 2014 tarihinde ülkenin büyük bölümünde yaşanan don olayının elma fiyatlarına da yansıdığını, arzdaki azalmanın fiyatları artırdığını belirtti.
Tüketicilerin yeterli ve güvenilir gıdaya uygun fiyatla erişebilmesinin, üreticinin de emeğinin karşılığını almasının temel amaç olması gerektiğini bildiren Bayraktar, “Üreticiden tüketiciye varıncaya kadar tüm taraflar sadece Ramazan ayında değil, Ramazan ayı sonrasında da bu hususta gereken hassasiyeti göstermeye devam etmelidirler” dedi.
