İnşaat şirketlerinin konut projelerinden ev alanlarla birlikte Türkiye’de geçen yıl 1 milyon 200 bin konut satıldı. Konut Projelerinden ev alanlar sözleşmede belirtilen teslim tarihinde evlerinin kendilerine teslim edilip edilmeyeceğini düşünüyor. Diyelim ki eviniz size geç teslim edildi. Bu konuda hukuksal olarak bazı haklarınız olduğunu biliyor musunuz? Bu haklardan biri de kira. Konut satın aldığınızda imzaladığınız sözleşmede geç teslimde kira ödeneceğine dair bir madde olmasa dahi bu bedeli alabiliyorsunuz.
Rehber Hukuk Bürosu’nun Tüketici Hukuku konusunda uzman avukatlarından Ahmet Çetinkaya konuyla ilgili şu bilgileri veriyor:
“Örneğin iyi bir projeden ev aldınız ve sözleşmenizde de geç teslim olursa firmanın size kira ödeyeceğine dair de bir madde yok. Bu durum hiçbir şeyi değiştirmez. Siz yine kira alacağınızı alabilirsiniz. Burada izlenecek yol firmaya karşı önce maddi zararlarınızı tazmin etmesi için noter aracılığı ile bir ihtar çekmek ve sorununuza firma tarafından bir çözüm üretilmezse tüketici mahkemelerinde dava açmaktır. Bu durumda bir avukata danışmanızda faydanız olacaktır.”
Burada dava konusu geç teslimden kaynaklı tüketici aleyhine doğan maddi zarar oluyor. Çünkü eğer kirada oturuyorsanız, evinizi zamanında almış olsaydınız kira ödemeyecektiniz. Ya da evi satın alırken çekmiş olduğunuz kredi taksitinizin bir kısmını evinizi kiraya vererek karşılayabilecektiniz. İşte bu sebeplerden dolayı firmanın size zararlarınızı ödemek zorunda olduğunu ve bunun için sözleşmenizde kira ödenir yazmasına gerek olmadığını belirtiyor Çetinkaya. Tabii burada her geciken projeden kira alınabileceği anlamını da çıkarmamak gerekiyor. Eğer proje mücbir sebepler dediğimiz olağanüstü durumlardan dolayı gecikmişse veya bu gecikmede proje sahibinin bir hatası yoksa ve durum öngörülemez bir durum ise kanun bu sefer de satıcının haklarını koruyor. Bu durumda siz de firmaya karşı geç teslimden kaynaklanan maddi zararlarınızı ileri süremiyorsunuz.
Bu konuda da mücbir sebepten kaynaklı olmayan gecikmeleri bazı firma sahiplerinin mücbir sebepmiş gibi gösterip tüketicileri yanılttığının da altını çizen Çetinkaya, “Tüketiciler bu konuya da dikkat etmeli” diyor.
Projenin eksikleri için zarar temini istenebilir
Son yıllardaki hızlı yapılaşmanın bir olumsuz yanı da birçok projenin eksik ve çevre düzenlemesi yapılmadan teslim edilmesi. Hatta bazı projelerde tamamen konsept değişikliğine gidildiği dahi oluyor. Böyle durumlarda da tüketicilerin haklarını koruyabildiğini dile getiren Avukat Ahmet Çetinkaya konuşmasını şöyle sürdürüyor: “Düşünün aynı muhitte siz bir projeden 1 milyon lira bir ev aldınız arkadaşınız da projenin hemen dışında müstakil bir binadan aynı metrekarede 400 bin liraya bir ev aldı. Bunun örnekleri İstanbul’da çok fazla. Peki siz niye ondan 600 bin lira fazla bedel ödediniz. Sırf çevre düzenlemesi, yaşam alanı, projenin mimari değeri, şerefiye farkı vs.. gibi nedenlerle bu farkı ödediniz. Peki firma size konutunuzu taahhüt ettiğinin aksine mimari bir değeri olmadan, çevre düzenlemesi bitmemiş, yaşam alanları aktif hale getirilmemiş şekilde teslim ederse ve hatta projedeki değişiklikten dolayı manzaranız kapanmışsa ne olacak? O zaman o fazladan ödenen 600 bini niçin ödedik? İşte bu durumda olan tüketiciler de firmaya karşı ayıplı mal satmaktan dolayı haklarını ileri sürebilir ve zararlarının tazminini talep edebilir”