Hindistan: “Mali çalkantı okyanusunda relatif sakinlik” – R. Rajan
Özel ve kamu tüketiminin gücüyle 2015 yılının dördüncü çeyreğinde yüzde 7,2 olan GSYH büyümesi, 2016’nın birinci çeyreğinde ivme kazanarak yıllık yüzde 7,9 seviyesinde gerçekleşti. Buna rağmen ihracat daha fazla daraldı ve yatırımlardaki büyümede bozulma kaydedildi. Üretim söz konusu olduğunda faaliyetlerdeki güçlü büyüme toptan ve perakende satışların yanı sıra üretim ve finansal sektörler tarafından desteklendi. Daha fazla olumlu haber madencilik ve tarım sektörlerinden geldi. Madencilik sektöründeki büyüme ivme kazanırken, tarım sektörü daralmadan kurtularak iyileşme kaydetti. Genel olarak bakıldığında, 2015-2016 mali yılındaki tam yıl büyümesi yüzde 7,6 seviyesindeydi. İleriye bakıldığında ise düşük enflasyon ve olumlu maaş büyümesini yansıtacak şekilde özel tüketimin büyümenin itici gücü olmaya devam edeceği ve hükümet harcamalarının genel olarak destekleyici olacağı görülüyor. Endişe yaratan konu, yatırımlardaki yavaş büyüme. Yatırımlar, güçlü parasal genişleme ve hükümetin kamu yatırımlarını artırmaya yönelik aldığı aksiyonlara rağmen zayıfladı. Bunun ana nedenlerinden biri, yeni kredi vermek konusunda çekingen davranan, bunun yerine ödenme ihtimali düşük olan kredileri karşılamayı tercih eden bankalar nedeniyle kredi büyümesinin güçlü seyretmemesi oldu. Bu durum devam ettiği sürece ekonomik faaliyetler hassas seyretmeyi sürdürecek. Euler Hermes olarak GSYH büyümesinin 2016-2017 mali yılında yüzde 7,6 olmasını bekliyoruz.
İtalya: Yerel talep, büyümeyi destekliyor
Birinci çeyreğe yönelik GSYH büyümesi tahmini çeyrek bazında yüzde 0,3’lük büyümeyi doğruladı. Stoklar hariç tutulduğunda GSYH büyümesi yüzde 0,1 seviyesindeydi. Ayrıntılara bakıldığında özel tüketim 2015’in dördüncü çeyreğindekiyle aynı seviyede, çeyrek bazında yüzde 0,3’lük artış kaydetti. Yatırım oluşumlarında daralmanın devam etmesi (çeyrek bazında yüzde -0,5) nedeniyle toplam yatırım çeyrek bazında yüzde 0,2 artış ile 2015’in ikinci çeyreğinden bu yana en düşük büyümeyi kaydetti. Sabit yatırımlar (makine ve ulaşım) ise çeyrek bazında yüzde 1 büyüme ile 2010 yılsonundan bu yana en yüksek büyümeyi elde etti. İhracattaki düşüşün (çeyrek bazında yüzde -1,5) ithalattakinden (çeyrek bazında yüzde -0,9) daha sert olması ile net ticaretin büyümeye katkısı olumsuz oldu. Sektörlere bakıldığında, endüstrideki katma değer çeyrek bazında yüzde 1,2, hizmetlerde ise yüzde 0,2 artarken tarım sektöründe yüzde -2,4 azaldı. Nominal GSYH büyümesi 2011 yılından bu yana en yüksek seviyeyi kaydederek birinci çeyrekte çeyrek bazında yüzde 0,7, yıllık yüzde 1,8 arttı (2015’in dördüncü çeyreğinde yüzde 1,4). İleriye bakıldığında, çeyrek bazında ortalama reel GSYH büyüme hızının yüzde 0,3 olacağını ve bunun 2016 yılı için genel büyümeyi yüzde 1 seviyesine taşıyacağını öngörüyoruz. 2017 yılı içinse toplam GSYH büyümesi beklentimiz yüzde 1,2 seviyesinde.
ABD & Kanada: İki ülkenin hikayesi
ABD’de birinci çeyrekteki GSYH büyümesi yüzde 0,5’ten yukarı yönlü revize edilerek çeyrek bazında yıllık yüzde 0,8 oldu. İş yatırımlarındaki keskin düşüş, ana enflasyonu 0,5 puan düşürdü ve net ihracat ile envanterde de 0,2 puanlık düşüş gerçekleşti. Birinci çeyrekte tüketim çeyrek bazında yıllık yüzde 1,9 seviyesindeydi. Ancak Nisan ayında tüketim ivme kazanarak aylık yüzde 0,6 ve yıllık yüzde 3 seviyesinde artış kaydederek ikinci çeyrekteki GSYH büyümesinin güçlü olacağına işaret etti. Bunun sonucu olarak Fed’in faiz artırımını Haziran veya Temmuz’da yapmasını bekliyoruz. Tüketiciler, Nisan ayında daha fazla harcama yapmış olsa da tüketici güveninde Mayıs ayında daralma kaydedildi (94,7’den 92,6’ya düşüş). Beklentiler ise 79,7’den 79’a düşüşle 28 aydır en düşük seviyeye ulaştı. Fed’in tercih ettiği enflasyon kontrolü, PCE temel oranı, aylık yüzde 0,2 ve yıllık yüzde 1,6’lık artış kaydetti. Üst üste iki çeyrekte düşüş kaydeden kurumsal kârlar çeyrek bazında yüzde 1,9 ile iyileşme kaydetti ancak yıllık bazda yüzde -3,6 ile yine daralma gerçekleşiyor. Bu sırada, umutlu bir başlangıcın ardından Kanada ekonomisi sert bir gerileme kaydetti. Birinci çeyrekte yıllık GSYH büyümesi çeyrek bazında yüzde 2,4 seviyesinde gerçekleşti (beklentiler yüzde 2,8’lik büyüme yönündeydi) ancak Ocak ayı, büyüme kaydedilen en son ay oldu. Bunun yanı sıra Alberta yangınlarının da ikinci çeyrekteki GSYH’yi olumsuz etkileyeceği öngörülüyor.
İngiltere: Büyüme hızı durgun seyrediyor
GSYH büyümesine yönelik ikinci tahmin, 2015 yılının dördüncü çeyreğinde yüzde 0,6 seviyesinde olan büyümenin 2016’nın ilk çeyreğinde yavaşlayarak çeyrek bazında yüzde 0,4 seviyesinde gerçekleştiğini doğruladı. Yüzde 0,6’lık artış kaydeden hizmetler (dördüncü çeyrekte yüzde 0,8) büyümeye en büyük katkıyı sağlayan sektör oldu. Diğer yandan, üretim çıkışlarında çeyrek bazında yüzde 0,4’lük ve inşaat sektöründe çeyrek bazında yüzde 1’lik daralma kaydedildi. Talep tarafına bakıldığında ise 2013 yılının sonundan bu yana olduğu gibi tüketicilerin büyümenin arkasındaki temel itici güç olduğu görülüyor (+0,4 puan). Toplam yatırımlar, taşıma ekipmanı sektöründeki güçlü büyümeyi yansıtacak şekilde çeyrek bazında yüzde 0,5’lik büyüme elde etti. Kredi koşullarının daralması, Britanya’nın AB’den çıkıp çıkmamasıyla ilgili belirsizliklerin devam etmesi ve global talebin ılımlı seyretmesi (özellikle ABD ve Kanada’dan gelen talep) ile iş yatırımları ikinci kez bu çeyrekte de düşüş kaydederek (çeyrek bazında yüzde 0,4) 2014’ün dördüncü çeyreğinden bu yana en düşük seviyeye ulaştı. Genel olarak bakıldığında ılımlı seyreden büyüme etkili olmaya devam edecek ve GSYH büyümesi ikinci çeyrekte yüzde 0,3’e, 2016 genelinde ise en iyi senaryoda yüzde 1,9’a ulaşacak (2015’te yüzde 2,3). Bu görünümde, enflasyonun 2016’da yüzde 1’in altında kalmasının beklenmesi ile İngiltere Merkez Bankası’nın en azından yılsonuna kadar güvercin tonlamasını sürdürebileceği öngörülüyor.
Mercekteki Ülkeler
Şili: Birinci çeyrekteki iyileşme yanıltıcı mı?
Şili’nin reel GSYH’si birinci çeyrekte çeyrek bazında yüzde 1,3’lük genişleme kaydetti (yıllık yüzde 1,7). 2015’in nitekim durgun geçen ikinci, üçüncü ve dördüncü çeyreğinin ardından 2016’nın ilk çeyreğindeki büyümenin arkasındaki itici güç özellikle özel tüketim (2015’in dördüncü çeyreğindeki yüzde 0,3’ün ardından çeyrek bazında yüzde 1,2’lik artış) ve yatırım (dördüncü çeyrekteki yüzde -0,9’luk düşüşün ardından çeyrek bazında yüzde 1,8’lik artış) olmak üzere yerel talepteki artış oldu. İhracattaki hafif ivme kaybına rağmen (dördüncü çeyrekteki yüzde 2,4’ün ardından birinci çeyrekte çeyrek bazında yüzde 2,1), ithalattaki çeyrek bazında yüzde 18’lik daralmanın (dördüncü çeyrekte yüzde 2,7’lik daralma) da etkisiyle net ihracat GSYH büyümesine katkıda bulunan temel etkenler arasında yer aldı. Kısa vadeye yönelik göstergeler belirsizliğe işaret ediyor; Nisan ayında perakende satışlarında yıllık yüzde 8,5’lik artış ile iyileşme kaydedilse de enflasyon Merkez Bankasının hedefinin üzerinde seyrediyor (yüzde 3 +/- 1 puan) ve işsizlik de Nisan ayında yüzde 6,4 artmış durumda (Ocak ayında işsizlik yüzde 5,8 seviyesindeydi). Tüketici güveni, 2010 yılından bu yana en düşük seviyeyi kaydederken, iş güveninde de azalma kaydedildi ve sanayi üretimi Nisan ayında da küçülmeye devam etti (yıllık yüzde -1,5’lik küçülme). Bu görünümü ele aldığımızda 2010-2013 yılları arasında yıllık ortalama yüzde 5,3 seviyesinde seyreden GSYH büyümesinin bu yıl yüzde 2’nin altında olacağını öngörüyoruz.
İsviçre: Büyüme, birinci çeyrekte ılımlı seyretti
Birinci çeyrekte reel GSYH büyümesi çeyrek bazında yüzde 0,1’lik büyüme kaydetti (2015’in dördüncü çeyreğindeki büyüme yüzde 0,4). Bu büyüme oranının nedeni, ihracatın yüzde 20’sinde tekabül eden ve dalgalı ticari faaliyetlere maruz kalabilen, parasal olmayan altın ihracatındaki çeyrek bazında yüzde 32’lik azalmaydı. Parasal olmayan altın ve diğer değerli şeyler dışında tutulduğunda ihracattaki büyümenin çeyrek bazında yüzde 2,1 ile ithalattaki büyümeyi (çeyrek bazında yüzde 1,2) geçtiği ve net ihracatın birinci çeyrekteki büyümeye 0,5 puanlık katkı sağladığı görülüyor. 2015 yılı boyunca daha ılımlı performans gösteren özel tüketim (çeyrek bazında yüzde 0,7) ve sabit yatırımlar (çeyrek bazında yüzde 1,7) da birinci çeyrekte iyileşme kaydetti. Hükümet harcamalarında ise birinci çeyrekte çeyrek bazında yüzde 0,8’lik azalma gerçekleşti. Stoklar (parasal olmayan altın ve diğer değerli şeyler de dahil) birinci çeyrekteki reel büyümeden -1,1 puan azalttı. Sonuçlar, bir önceki yılın aynı dönemine göre değerlendirildiğinde ise parasal olmayan altın ihracatındaki düşüşün de biraz etkilemesi ile birinci çeyrekteki reel GSYH büyümesinin yıllık 0,7 seviyesinde olduğu görülüyor (2015’in dördüncü çeyreğinde yüzde 0,3). Euler Hermes, durumun önümüzdeki çeyreklerde dengeleneceğini ve 2016’daki tam yıl büyümesinin yüzde 1,2 seviyesinde gerçekleşeceğini öngörüyor.
Tunus: Destek grubu
Dünya Bankası’nın Mayıs ayındaki beş yıllık, 5 milyar Dolarlık Ülke İşbirliği Çerçevesi anlaşmasını takiben, IMF yönetim kurulu ülkenin ekonomik reform programını desteklemek üzere dört yıllık, 2,9 milyar Geliştirilmiş Fon Hesabı üzerinde anlaştı. Geliştirilmiş Fon Hesabı, süresi Aralık 2015’te süresi dolan bir fon hesabı ile destekleniyordu ve bu hesabın hedefleri arasında mali konsolidasyon, döviz kurunda daha fazla esneklik, banka ve finans sektörlerinde reform, ticaret ortamında iyileşme ve kamu kurumlarının modernleştirilmesi yer alıyor. Ekonomi, turizmde bozulmayı ve politik değişimi zorlaştırmayı hedefleyen saldırılara maruz kalıyor; mali ve cari hesaplarda hem cari işlemler açığı, hem de bütçe açığının yönetilmesi ve ekonomide istikrarın desteklenmesi için çift taraflı yardımların yanı sıra çok taraflı destek de gerekiyor.
Avustralya: İhracat, güçlü büyümeyi getiriyor
2015’in dördüncü çeyreğindeki yüzde 0,7’nin ardından GSYH büyümesi 2016’nın birinci çeyreğinde çeyrek bazında ivme kazanarak yüzde 1,1 artış kaydetti. Hane ve hükümet tüketimi istikrarlı bir şekilde artarken, ihracattaki artış da emtia ve hizmetlerdeki (turizm) iyileşmeyi yansıtacak şekilde arttı (çeyrek bazında yüzde 4,4’lük artış). Yatırım tarafında ise çeyrek bazında yüzde 1,7’lik daralma kaydedildi. İşsizliğin azalmaya devam etmesinin yanı sıra parasal gevşemenin de desteğiyle kredi mevcudiyetinin artması ile ekonomik temellerde de iyileşme gerçekleşti. Bunlara ek olarak, Avustralya Dolarının (AUD) değer kaybetmesi sayesinde ülkenin ihracat alanında rekabetçiliği de artmış oldu. Ancak ekonomik genişlemenin ılımlı seyredeceği öngörülüyor: (i) dış talep halen zayıf seyrediyor ve birinci çeyrekteki genişlemenin kısa dönemde ılımlı seyretmesi bekleniyor; (ii) iş anketlerinin sonuçları bazı zayıflıklara işaret ediyor; örneğin, AIG üretim satın alma endeksi Mayıs ayında 51’e düştü (Mart ayında 58,1) ve hizmetler endeksi halen daralmaya işaret ediyor (Nisan ayında 49,7); (iii) iflasların bu yıl yüzde 12 artış kaydetmesinin beklenmesi ile (2015 yılında yüzde 22) ödeme yapılmaması riski halen yüksek seyrediyor.
Takvim / Neleri Takipte Olacağız?
02 Haziran – Euro Bölgesi – AMB mali politika toplantısı
02 Haziran – İspanya – Mayıs ayı işsizlik oranı
03 Haziran – Kolombiya – Q1 GSYH
03 Haziran – Finlandiya – Q1 GSYH
03 Haziran – İtalya & İngiltere – Mayıs ayı hizmetler satın alma endeksi
03 Haziran – Euro Bölgesi – Nisan ayı perakende satışları
03 Haziran – İspanya – Mayıs ayı hizmetler ve kompozit satın alma endeksi
03 Haziran – Türkiye – Mayıs ayı enflasyon oranı
03 Haziran – ABD – Mayıs ayı işsizlik raporu
03 Haziran – ABD – Mayıs ayı ISM üretim dışı endeksi
03 Haziran – ABD – Nisan ayı fabrika siparişleri
06 Haziran – Almanya – Üretim siparişleri
06 Haziran – Rusya – Mayıs ayı enflasyon
07 Haziran – Fransa – Nisan ayı ticaret bilançosu
07 Haziran – Almanya – Nisan ayı sanayi üretimi
07 Haziran – Euro Bölgesi – Q1 GSYH (ayrıntılarla birlikte)
08 Haziran – Brezilya – Selic oranı
08 Haziran – Güney Afrika – Q1 GSYH
08 Haziran – Çin – Mayıs ayı ticaret verileri
08 Haziran – Polonya – Faiz oranı kararı
08 Haziran – Macaristan & Ukrayna – Mayıs ayı enflasyon
