Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, Temmuz Enflasyon öngörüleri raporunu ve güncel ekonomik gelişmeler ışığında görüşlerini paylaştı.
Erdem Başçı konuşmasına başlarken 2015 yılında genel, küresel gelişmelere değindi. Başçı “2015 yılının ikinci çeyreği küresel finans piyasalarında oynaklığın devam ettiği bir dönem oldu. Farklılaşmanın sürmesi, FED normalleşme sürecine dair belirsizlikler, Yunanistan belirsizlikleri süre gelen oynaklıkta etkili oldu. 2014 boyunca görülen yavaşlama eğilimi, büyük ölçüde gelişmekte olan ülkeler kaynaklı devam etti. Avrupa ekonomisinde toparlanma belirtileri gözlenmekle birlikte jeopolitik durumlar Türkiye’nin dış talebini etkilemeye devam etti. İç belirsizlikler ile birlikte finansal göstergelerde dalgalanma yaşandı. Gelişmiş ülkelerdeki faiz hareketliliği gelişmekte olan ülkelerdeki faizi etkiledi. Gıda ve enerji fiyatlarında yaşanan oynaklıkları dikkate alarak, 2015 in 2. Çeyreğindeki temkinli para politika duruşumuzu sürdürdük. Bu dönemde sıkı likitide uygulamasına devam ettik. Son dönemde Merkez Bankası ortalama fonlama faizini yükselttik. Getiri eğrisi yataya yakın konumunu korudu. Bir önceki rapora göre getiri eğrisinde büyük bir değişiklik görmüyoruz.” diye konuştu.
“Eğriyi Yatayda Tutacağız”
Erdem Başçı istikrarı koruma noktasında kararlıklarını belirtirken “Önümüzdeki dönemde de enflasyon beklentilerini, fiyat artışlarını ve enflasyon ilerleyişini dikkatle izleyeceğiz, getiri eğrisini yatay konumda tutacak stratejiler izleyeceğimizi belirtmek isterim. Küresel kriz sonrası dönemde gelişmiş ülkelerin uyguladığı konvansiyonal olmayan politikalar bu ülkelerin uzun süreli faizlerinde oynaklık artışına yol açtı. Gelişmekte olan ülkeler ise aşırı duyarlı hale geldi. Bu durumun ekonomimize zararını minimum yapmak için geniş faiz koridoru ve aktif likitide politikası izledik. Getiri eğrisinin yatay konumu, enflasyonun aşağı yönlü seyri için etkili bir politika oluşturuyor. Çekirdek enflasyon belirgin bir düzeyde iyileşti, bunu hep birlikte gördük. Önümüzdeki günlerde küresel faiz politikalarının normalleşmesi ile birlikte uzun süreli faiz oynaklığının kalıcı düzeyde düşeceğini düşünüyoruz. ” diye konuştu.
Erdem Başçı, FED ‘in uzun süreli faizlerin azalacağı yönünde bir iletişim kullandığını, İngiltere MB Başkanı’nın da “faiz artışlarına başlayacağız ancak bu önceki yıllara göre düşük seyredecek” şeklinde bir yönlendirmeli iletişim yaptığını belirtti.
“Basiretli borçlanmayı teşvik ediyoruz. Basiretli finansmana doğru Temmuz ayında önemli adımlar atıldı. ABD’de uzun vadeli borçlanma ile kısa vadeli borçlanma birbirine yaklaşınca uzun vadeli borçlanma tercih edilecek.” diyen Başçı, ABD merkez bankasının kendi hesaplarına yatırılan paralara yüzde 0,25, TCMB’nin ise 0,21 faiz uyguladığını belirtti. Başçı MB olarak “ABD MB 0,25 ‘ten 0,25-0,50 aralığına çıkarmaya karar verirse biz de bu noktada değişiklik yapabileceğiz. Ekip arkadaşlarıma limitlerimizi gözden geçirme talimatı verdim. Bankaların 1 yıllık tüm hareketleri için limitlerimiz güvendedir. FED ‘in hareketleri bizi etkilemeyecek. ” diyerek stratejilerini vurguladı.
“Enflasyon üzerinde risk oluşturan her faktöre karşı tedbir alıyoruz”
Erdem Başçı, soru-cevap bölümünden önce yaptığı son değerlendirmede şöyle konuştu: “Normalleşme kaygısı yerini normalleşme arzusune bırakabilir. TL’deki değer kaybı enflasyon görünümünde iyileşmeyi sınırladı. Döviz kurlarındaki iyileşme gecikmeleri enflasyondaki gecikmelerin sürmesine yol açıyor. Haziran ayında gıda ve yemek hizmetleri enflasyonu kayda değer düşüş sergiledi. Gıda fiyatlarında gördüğümüz kısmi iyileşme ve para politikasındaki sıkı tutum, enflasyonu uzun vadede iyi bir noktaya getirecek. Bu dönemde 1,3 bu dönemde GSMH artış, yıllık 2,3 GSMH artış gerçekleşti. İlk çeyrekte inşaat hariç tüm sektörlerde artış gerçekleşti. Sanayi üretimi, Nisan-Mayıs döneminde bir önceki çeyreğe göre yüzde 1 artış kaydetti. İhracatın büyümeye katkısı sınırlı kalacak. Tüketici kredisi büyüme hızları düşük seviyeye geldi. Tüketici kredisi artmazken tüketim nasıl artıyor burada istihdam artışı devreye giriyor. Yani insanlar iş buluyor ve gelirlerini harcıyor. Petrolde düşüş varsayımımızı 2015’te yüzde 2’ye, 2016’da yüzde 6’ya düşürdük. Gıda enflasyon beklentimizi yıllık 9’dan 8’ye indirdik.”
Erdem Başçı, Enflasyonun yüzde 70 olasılıkla 6 ila yüzde 7,8 arasında orta nokta 6,9 olarak gerçekleşeceğini, 2016 yılı sonunda ise 3,7 ile 7,3 arasında enflasyon beklediklerini belirtti. Merkez Bankası olarak diğer dünya merkez bankalarında olmayan bir dengeleyici kullandıklarını da sözlerine ekledi.
