Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yürütülen Rekabetçi Sektörler Programı kapsamında Teknoloji Transferini Hızlandırma Fonu Projesi (TTH-Türkiye) gerçekleştiriliyor. Bu çerçevede Türkiye’nin inovasyon ve teknolojinin ticarileştirilmesi odaklı ilk risk sermayesi fonları 52.5 milyon Avro kaynak sağlıyor.
Yeni iş fikirlerine, inovatif araştırmalarına kaynak arayanlara Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı AB fonları ile kapı aralıyor. AB-Türkiye mali işbirliğinde yürütülen Rekabetçi Sektörler Programı kapsamında yer alan TTH-Türkiye Projesi’nden yararlanacak kuruluşlara veya projelere 52.5 milyon Avro’luk kaynak dağıtılacak. Projenin tanıtımı 16 Şubat’ta Conrad İstanbul Bosphorus Hotel’de yapıldı. Türkiye’nin ilk teknoloji transfer fonları olan Diffusion Capital Partners & ACT Venture Capital’in tanıtıldığı toplantıda, fonların yatırım süreçleri ve hedefleri hakkında bilgi verilirken, Türkiye’de teknoloji transferi konusu masaya yatırıldı.
Toplantıda Avrupa Yatırım Fonu (EIF) Güney Doğu Avrupa ve AB’ye Komşu Ülkelerde İş Geliştirme Başkanı Ionnis Tsakiris, TÜBİTAK Teknoloji ve Yenilik Destek Programları (TEYDEB) Başkanı Mehmet Aslan, Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu’ndan Virve Vimpari ve T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı AB Mali Programları Daire Başkanı Murat Altun‘un açılış konuşmalarının ardından, Avrupa Yatırım Bankası Grubu Türkiye Temsilcisi Massimo d’Eufemia’nın moderatörlüğünde TTH-Türkiye Projesi’nin tanıtımı Avrupa Yatırım Fonu Kurumsal İş Geliştirme Müdürü Nitan Pathak, Diffusion Capital Partners Yönetici Ortağı Haluk Zontul, ACT Ventures Partners Yönetici Ortağı Okan Kara ve Proje danışmanlık hizmetlerini yürütecek TTGV – Bpifrance – VentureWell Konsorsiyumu Takım Liderleri Deniz Bayhan ve Heath Naquin‘in katılımlarıyla paneller gerçekleştirildi.
Açılış konuşmasında Avrupa Yatırım Bankası Grubu Türkiye Temsilcisi Massimo d’Efemia, Türkiye ile Avrupa Yatırım Bankası arasındaki ilişkinin 50 yıla ulaştığını, Avrupa Yatırım Fonu ile 2006’da yarım milyon Avro ile başlayan bir kortrgaranti projesinden bugün bir milyar avroya çıkan bir işbirliğine ulaşıldığını belirtti. TTH-Türkiye Projesi kapsamında Diffusion Capital Partners (DCP) ile ACT Venture Partners fonlarının belirlendiğini söyleyen d’Efemia, teknoloji transferi alanında iyi pazar uygulamalarını hayat geçiren bu kuruluşlar aracılığıyla yatırım fırsatlarının değerlendirileceğini, projeye teknik destek veren TTGV-Bpifrance-VentureWell Danışmanlık Hizmetleri Konsorsiyumu ile de uzun soluklu teknoloji ve inovasyon desteği sağlanacağını belirtti.
TÜBİTAK Teknoloji ve Yenilik Destek Programları (TEYDEB) Başkanı Mehmet Aslan, TTH-Türkiye projesini tanıtarak, proje kapsamında yenilikçi fikirlerin ve projelerin destekleneceğini, TÜBİTAK’ın ticari yönünün artırılacağını, yenilikçi girişime destek sağlanarak yeni başarı hikayelerinin ortaya çıkacağını kaydetti. Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu’ndan Virve Vimpari, araştırmaların ticarileştirilmesi açısından Türkiye’nin önemli mesafeler kaydetmeye başladığını ifade ederek, ancak araştırma ve yatırım açısından yapılacak çok iş olduğunu, proje kapsamında çok fazla sayıda proje geliştiricisine, üniversiteye ve KOBİ’ye destek sağlanacağını, 2007-2020 dönemi kapsamında Türkiye’de Ar-Ge’ye 800 milyon Avro yatırım yapılacağını belirtti. T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı AB Mali Programları Daire Başkanı Murat Altun ise açılış konuşmasında TTH-Türkiye Projesinin Rekabetçi Sektörler Programı kapsamında yürütüldüğünü ifade ederek, ancak sadece teknoloji konusunda destek sağlamadıklarını, başta Türkiye’nin görece az gelişmiş 43 şehri olmak üzere farklı sektörleri desteklediklerini, iş geliştirme merkezleri kurduklarını, sektörlere özel ortak kullanım alanları ve Ar-Ge merkezlerini hayata geçirdiklerini, kümelenme modelleri gerçekleştirdiklerini ve finansa erişim modellerinin yanı sıra turizm projelerine destek verdiklerini söyledi. Altun, bu kapsamda Rekabetçi Sektörler Programının biri çatı programı olduğunu vurguladı.
Panelde Avrupa Yatırım Fonu Kurumsal İş Geliştirme Müdürü Nitan Pathak, teknoloji transferi ve fikri mülkiyet konularında önemli çalışlamar yaptıklarını ifade ederek Avrupa Yatırım Fonu kapsamında start-up’lara çıkış noktasından itibaren destek verdiklerini, bir anlamda yaşam döngüsünün en başından destek sağladıklarını kaydetti. Doğrudan yatırım yapmadıklarını, aracılarını seçtiklerini ifade eden Pathak, aracılar yoluyla start-up’ları desteklediklerini, üniversitelerin bünyesinden doğan start-up’ların pazara girmesini sağladıklarını belirtti. Erken aşamada destek sağladıklarını dile getiren Pathak, lisans alınması ve girişimin piyasaya sürülmesine her aşamada destek sunduklarını söyledi.
Diffusion Capital Partners Yönetici Ortağı Haluk Zontul, rekabetçi olabilmek için katma değeri yüksek ürünler geliştirmek gerektiğini, bunun için araştırma ve geliştirmenin en önemli faktör olduğunu ifade ederek, son 10 yılda Türkiye’de gerek devlet teşvikleri gerekse üniversiteler ve özel sektör bünyesinde gelişen Ar-Ge çalışmalarının önemli bir düzeye yükseldiğini belirtti. Ancak eksik olan halkanın araştırmaların ticarileşerek piyasaya sürülmesi olduğunu söyleyen Zortul, TTH-Türkiye’nin bu alanda bir ilk olmasıyla büyük önem taşıdığını kaydetti. Erken aşamada risk sermayesine destek veren bir kuruluş olduklarını belirten Zortul, başlangıç yatırımında 50 bin Avrodan 5 milyon Avroya kadar destek sağladıklarını belirtti.
Projenin diğer bağımsız fon yöneticisi olan ACT Ventures Partners Yönetici Ortağı Okan Kara ise, farklı alanlarda uzmanlaşmış bir ekiple faaliyet gösterdiklerini ifade ederek, ACT’nin teknolojinin ticarileştirilmesi konusunda faaliyet göstermek üzere kurulduğunu kaydetti. Risk sermayesi fonu olarak 25 milyon Avro hedeflerinin olduğunu söyleyen Kara, faaliyet süresi 2017 yılında dolacak TTH-Türkiye kapsamında 20-25 projeye destek vermeyi planladıklarını belirtti.
TTGV – Bpifrance – VentureWell Danışmanlık Hizmetleri Konsorsiyumu Takım Liderleri Deniz Bayhan, TTH-Türkiye’nin danışmanlık hizmetleri kapsamında teknoloji transfer ofislerinin kapasitelerinin geliştirilmesi, ofislerin bir üst düzeye yükseltilmesi, TÜBİTAK’ın kapasitesinin geliştirilerek yeni programlar kazandırılması, fonların yatırım portföylerine yeni yatırım önerilerinin sunulması faaliyetlerini yürüttüklerini belirterek, firmalara teknik destek ve yapılandırma doğrultusunda destek veren uzman bir ekiple çalıştıklarını ifade etti. Teknoloji transfer ofislerinin eşleştirilmesi kapsamında Avrupa’daki TTO’larla bilgi alışverişini sağladıklarını belirten Bayhan, bu doğrultuda kapsamlı ve yoğun bir eğitim programı düzenlediklerini söyledi.
TTGV – Bpifrance – VentureWell Danışmanlık Hizmetleri Konsorsiyumu Uzmanı Heath Naquin ise TTH-Türkiye Projesinin büyük bir proje olduğunu dile getirerek, yeni fikirlerin oluşturulmasına odaklandıklarını, üniversitelere odaklı bir ekiple çalıştıklarını belirtti. Teknoloji transfer ofislerine geniş kapsamlı hizmetler verdiklerini ifade eden Naquin, WentureWell olarak ABD’de çok geniş bir ağa sahip olduklarını, eşleştirme konusunda TTH-Türkiye Projesinde yer alan TTO’lara birçok bağlantı kurabileceklerini ifade etti.
GENİŞ KAPSAMLI DESTEK
Avrupa Birliği-Türkiye finansmanı ile Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yürütülen Rekabetçi Sektörler Programı kapsamında Teknoloji Transferini Hızlandırma Fonu Projesi (TTH-Türkiye), yeni teknoloji projeleri ve yenilikçi fikirleri geliştirenlere ticari pazarlara açılma fırsatı sunuyor. Proje ile fikri mülkiyet temelli projelere, start-up’lara, üniversitelerin bilgi ve becerilerini ticarileştirmek amacıyla kurulan şirketlere (spin-off) ve KOBİ’lere öz sermaye ortaklığı karşılığında fikri mülkiyet varlıklarına yatırım amaçlanıyor.
Avrupa Birliği öncülüğünde Türkiye’de ilk kez bu ölçekte bir fonla desteklenecek olan akademisyenler, araştırmacılar, teknoloji üreticileri ve girişimciler, gerçekleştirecekleri çalışmalarına yatırım yapılması imkânına sahip olacaklar.
EN AZ 50 YENİLİKÇİ FİKİR DESTEKLENECEK
Türkiye’de tekno-girişimciliği de yaygınlaştırmayı hedefleyen proje kapsamında oluşturulan fon ile en az 50 yenilikçi proje fikrine yatırım yapılabilecek. 2017’nin sonuna kadar devam edecek proje kapsamında alınacak bu yatırım kararları için konunun uzmanı EIF tarafından yürütülen fon yöneticisi seçimleri 2015 yılında tamamlandı. Seçilen Diffusion Capital Partners (DCP) ve Accelerating Commercialisation of Technology (ACT) Venture Partners adlı iki bağımsız fon yöneticisi, artık TTH-Türkiye (TTA-Turkey) Projesi altında desteklenerek aktif olarak yatırım fırsatları aramaya hali hazırda devam ediyor.
TTO’LAR İÇİN KAPASİTE ARTIRIM FIRSATI YARATACAK
Proje kapsamında Türkiye’de bulunan teknoloji transferi ekosisteminin yapısı ve dinamikleri göz önünde bulundurularak Teknoloji Transfer Ofislerinin (TTO) teknik kapasitelerinin geliştirilmesi, TÜBİTAK’ın Ar-Ge ticarileştirme kapasitesinin ilerletilmesi ve TTH-Türkiye (TTA-Turkey) fonlarının uygun yatırım bulma süreçlerinin desteklenmesi amaçlanıyor. Bu bağlamda Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı İktisadi İşletmesi (TTGV)’nin liderlik yaptığı, Bpifrance ve VentureWell konsorsiyumu danışmanlık hizmetleri sağlıyor. Risk sermayesi fonlarının yatırımlarını tamamlamasını müteakip elde edecekleri getiriler, TÜBİTAK tarafından tekrar teknoloji transferi amacıyla kullanılacak.