Frankfurt School of Finance and Management gGmbH tarafından, Akdeniz, İç Anadolu, Karadeniz, Ege bölgelerinden birbirine yakın orandaki toplam 986 ile yapılan 2017 Türkiye Tarımsal Desteklemeler Saha Araştırması sonuçları yayınlandı.
Tarımsal hibe ve destekler ile ilgili sorulan 7 soruya verilen cevaplar, ortalama yaşı 48.35 olan üreticilerin desteklere karşı olan algısını ve yaklaşımını ortaya koyması açısından çarpıcı. Araştırmaya katılanların tamamına yakını bitkisel üretim yapan üreticiler. Araştırmadan öne çıkan notlar şöyle:
- Üreticilerin yaklaşık dörtte üçü (%76,5) Çiftçi Kayıt Sistemi’nde (ÇKS) kaydı bulunan tüm üreticilerin faydalanabildiği mazot/gübre ve toprak analizi desteklerinden faydalandıklarını belirtmişlerdir . Dekar başına gübre-mazot ve toprak analizi desteğinden sonra üreticilerin en çok faydalandıkları destek ise %35,39 ile sertifikalı tohum/fide ve fidan destekleri olmuştur. Devletin ürün bazlı olarak uyguladığı fark ödemesi desteği ise %23,93 ile üreticilerin en çok faydalandığı destekler arasında üçüncü sırayı almıştır. Fark ödemesi desteklerinden faydalanan üreticiler yoğunlukla çay, fındık, pamuk, mısır ve yağlık ayçiçeği gibi ürünlerin yetiştiriciliğini yapan üreticileridir.
- Hiçbir tarımsal hibe veya destekten faydalanmadığını bildiren üreticilerin sayısının en fazla olduğu bölge Karadeniz Bölgesi
- Hibe ve desteklerden faydalanmama nedeni sorulduğunda, “Diğer” yanıtı yüzde 43,55, “Gerek duymuyorum / ihtiyacım yok” yanıtı yüzde 20,85 olur iken “Ürettiğim ürüne destek hibe verilmiyor” diyenlerin oranı yüzde 17.79. Farklı bürokratik öğeler nedeniyle uzak durduğunu dolaylı belirtenlerin oranı ise yüzde 16 yı geçiyor.
- Araştırma kapsamındaki üreticilerin %90,13’ü tarımsal hibe ve destekler olmaz ise tarımsal üretim veya yatırımından vazgeçmeyeceğini belirtmiştir “Evet” cevabının oranının ise %9,8 olması tarımsal hibe ve desteklemelerin, tarımsal üretim ve yatırımların sürdürülebilirliğinde etkisinin olmadığını göstermektedir.
- Ayrıca tarımsal hibe ve destekler olmadığında tarımsal üretim veya yatırımlarından vazgeçmeyeceğini belirten 738 üreticinin %64’ü üreteceği ürünü seçerken, %46’sı ise yatırım kararı alırken tarımsal hibe ve desteklemelerin kararlarını etkilemediğini belirtmişlerdir. Bitkisel ürün gruplarına bakıldığında ise; tarımsal hibe ve destekler olmaz ise üretiminden veya yatırımından vazgeçmeme oranı ise tarla bitkileri üreticilerinde (%85) meyve-sebze üreticilerine göre (%96) daha düşüktür.
- Araştırmaya katılanların yüzde 69 u Tarımsal Hibe ve Destekleme Politikalarından memnun olmadığını veya yüksek düzeyli memnun olmadığını belirtmiş.