Eti Maden Genel Müdürü ve Yönetim Kurulu Başkanı Serkan Keleşer, MMG (Mimar ve Mühendisler Grubu) Ankara Şubesi’nin ‘Ankara Sohbetleri’ programına katıldı. Toplantının açılış konuşmasını yapan MMG Ankara Şube Başkanı Yılmaz Ada: “Daha önce de bor ile ilgili toplantılar yapmıştık. Zaman geçtikçe teknoloji yenileniyor, bilim ilerliyor ve bu gelişmeler Eti Maden ve boru da etkiliyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak ile yeni bir anlayışla, Genel Müdürümüz Serkan Keleşer’in ve personelinin çabaları ile Eti Maden daha da gelişecektir. Eti Maden, Serkan Keleşer ile iyi bir ivme yakaladı.” diyerek sözü Keleşer’e bıraktı.
Program için MMG Ankara Şubesi’ne teşekkür eden Serkan Keleşer, konuşmasında Eti Maden İşletmeleri ve bor hakkında merak edilenleri aktardı: “Eti Maden, yılda iki milyon tondan fazla ürün üretiyor, lojistiğini yapıyor ve yüzde 97’den fazlasını ihraç ediyor ve iç pazarda da satış potansiyelini arttırıyor.” Eti Maden’in 100 ülkede 300’den fazla limana ürünlerini ulaştırmak için zamanla ve rakipleriyle yarıştığını belirten Keleşer, Eti Maden’in el birliği ile kısa zamanda çok daha büyük işlere imza atacağını vurguladı. Eti Maden’in, binden fazla müşteriye milyonlarca ton ürünü zamanında ve kaliteli olarak ulaştırmak için personelinin büyük çaba harcadığını ifade etti. Keleşer; 100 ülkeye ihracat, 350’den fazla müşteri, 2 bin 800’den fazla dolaylı müşteri, 5 bin 500’den fazla sipariş, 306 adet destinasyona ihracat ve en fazla konteyner taşımacılığı ile önemli bir konumda bulunduklarını vurguladı. Balıkesir Bandırma Bor ve Asit Fabrikaları İşletme Müdürlüğü, Kütahya Emet Bor İşletme Müdürlüğü, Eskişehir Kırka Bor İşletme Müdürlüğü, Balıkesir Bigadiç Bor İşletme Müdürlüğü ve Eti Maden İşletme Genel Müdürlüğü’nde bor üretildiğini ifade etti.
“Eti Maden Türkiye’de bor ticareti yapan bir Kamu kurumudur” diyen Keleşer, “Dünya bor rezervi yaklaşık 4,5 milyar ton. Bunun yaklaşık 3,3 milyar tonu yüzde 73 oranı ile Türkiye’de bulunuyor. Dünyada bor tüketimi ise 4 milyon ton. Dünya bor rezervlerinin ülkelere dağılımına bakarsak; ABD yüzde 6, Rusya yüzde 7, Çin yüzde 4, Kazakistan yüzde 1, Bolivya yüzde 1, Arjantin yüzde 1, Peru yüzde 2, Şili yüzde 3, Sırbistan yüzde 2 ve Türkiye yüzde 73 pay sahibi” şeklinde açıklamalarda bulundu.
Ürün portföyü hakkında da bilgi veren Keleşer, 30 tesisle 17 farklı bor ürünü elde edildiğini belirtirken, yıllık üretim kapasitesinin 2 milyon 708 bin ton olduğunu sözlerine ekledi. 2017 yılında dünya bor tüketiminin 3,85 milyon tona ulaştığını ve Eti Maden’in dünya pazarında yüzde 57 pay ile lider konumda olduğunu kaydetti. Eti Maden’in yurtdışı şirketleri, distribütör ve satış acentaları ile 5 kıtaya yayıldığını, bugünün tüketim değerlerine göre bor madeni rezervleri olarak dünya rezervinin 1000 yıl, Türkiye rezervinin 700 yıl süre ile ihtiyaçları karşılamaya yeteceğini ifade etti. Bor ürünlerinin tüm sektörlerde yüzde 5-15 arasında katkı maddesi olarak üretime girdiğini belirten Keleşer, bor ürünleri tüketiminin yaklaşık yüzde 50’sinin cam, yüzde 15’inin tarımda gübre, yüzde 15’inin seramik, yüzde 3’ünün temizlik sektöründe ve yüzde 17’sinin de diğer sektörler olduğunu dile getirdi.
BOR MADENİNİN RAKİBİ YOK MU?
“Bor pazarında çok sayıda üretici bulunmaktadır. Bu üreticilerle bir rekabet içerisindeyiz. Pazar, sadece bor üreticileri ile değil, aynı zamanda ikame ürünlerle de rekabeti gerektirmektedir. Rezerv ve satış olarak dünyada lideriz. Dünyada 2016’da gerçekleşen satışın 1 milyon 770 bin tonunu biz gerçekleştirdik. 3 milyon 777 bin ton toplam satıştaki payımız yüzde 48’lere denk geliyor. 2017’de dünyada 3 milyon 850 bin ton satış yapıldı ve bunun 2 milyon 198 bin tonu bize ait. Bu rakam yüzde 57’ye denk geliyor. Bu satış miktarı ve pazar payı bugüne kadar ulaşılan en yüksek rakamdır. 2014’e göre 54 bin ton fazla satış yaptık. Yaklaşık 880 milyon dolar ciro yapmış olduk. 2018’de tüm dünyada 3 milyon 950 bin ton bor ticareti olmasını öngörüyoruz, bunun 2 milyon 350 bin tonunu biz satıp pazar payımızı yüzde 59’a çıkaracağız. 2019 yılı için öngörümüz dünyada 4 milyon 50 bin ton bor satılması ve bizim hedefimiz ise 2 milyon 650 bin ton bor satmak bu satış bizi yüzde 63 paya yükseltecek.” diye konuştu.
REZERVİMİZ KADAR PAZARIMIZ OLSUN
“Bor rezervinin yüzde 73’ü bizdeyse pazar payının da yüzde 73 bizde olması için çalışıyoruz.” diyen Keleşer, “Bu hedefi gerçekleştirmek için üretim ve pazarlama stratejilerimizi geliştiriyoruz” dedi. Dünyada bor üretim kapasitesinin 5,6 milyon ton ve 2,7 milyon tonu Eti Maden’in olduğunu söyleyen Keleşer, sektörde Eti Maden’in rakipsiz olmadığını belirterek, rekabetin zorlu olduğunu, bu nedenle de rakiplerin yakından takibinin zorunlu olduğunu söyledi. Bu kapsamda son yıllarda satış potansiyelini artırdığı gözlemlenen Güney Amerika’da bor rezervi bulunan Bolivya, Şili gibi ülkeleri ziyaret ederek yaptıkları çalışmaları yerinde takip etmeyi planladıklarını söyledi. Avrupa pazarında 678 bin ton bor ihtiyacının yüzde 90’dan fazlasını Eti Maden’in karşıladığını belirten Keleşer, ürünlerinin pazarlaması, ulaştırılması ile ilgili yapılan iyileştirme çalışmalarının büyük önem arz ettiğini dile getirdi. Asya Pasifik Bölgesinin bor talebinin yüzde 54’ünü Eti Maden’in karşıladığını ifade eden Keleşer, Çin ve Hindistan’ın bu talebin yarısını oluşturduğunu sözlerine ekledi. Asya pazarında daha fazla büyümek için yeterli ihtiyacın ve talebin olduğunu ifade eden Keleşer, ABD pazarının bor ihtiyacının yüzde 42 oranında Eti Maden’e ait olduğunu kaydetti.
Afrika’da yüzde 1 ve Orta Doğu’da yüzde 83 oranında payın Türkiye’ye ait olduğu belirtilen sunumda, Asya’da en büyük pazar payının Çin’den ve daha sonra Hindistan’dan elde edildiği belirtilirken, Asya’ya yapılan bor ihracatının yarısını bu iki ülke pazarının oluşturduğuna işaret edildi. Elde ettikleri bor hammaddesinin yüzde 97’sini kimyasal işlemlerden geçirerek rafine ürün olarak sattıklarını belirten Keleşer, bor cevheri üzendeki 12 ton örtü tabakasını kaldırarak elde edilen yaklaşık 3 ton bor cevherinden 1 ton rafine bor ürünü üretildiğini, işledikleri minarelin satışından iyi bir gelir elde ettiklerini sözlerine ekledi. Etidot-67 markası gübre, Etimatik marka temizlik ürünü gibi ürünleriyle son kullanıcıya ulaştıklarını ve başarılı satışlar yaptıklarını ifade etti.
AR-GE’nin önemli olduğunu belirten Keleşer, Eti Maden’in insan kaynağı ve yaptığı yatırımlarla hedeflerini her yıl büyüttüğünü dile getirdi. Türkiye’de 2016’da 380 bin ton toz deterjan kullanıldığını belirten Keleşer, bu miktarın yüzde 60’ının genel kullanım için harcandığını, 2017’de Etimatik’in bu pazarda yüzde 1,5 payı olduğunu söyledi. 2017’de 6 bin 250 ton Etimatik satıldığını kaydeden Keleşer, 2016’da bu rakamın 2 bin 700 ton olduğunu belirtti. Keleşer; 2020’ye kadar 25 bin ton satış yapmayı hedeflediklerini aktarırken piyasayı hareketlendirecek adımlar atacaklarının sinyalini verdi. Etimatik’in yüzde 60 oranında bordan oluştuğunu ve bunun mantar oluşumunu engelleyen ve anti alerjik bir özelliği olduğunu vurguladı.
